Bizim başımıza gelmez mi?
İspanya Valencia sel felaketi korkutucu ve ‘bizim başımıza gelmez’ denilemez. İklim krizi özellikle Akdeniz çevresindeki bütün ülkelerin ana sorunu.
İspanya’nın doğusundaki Valencia da, geçtiğimiz Ekim ayı sonunda bir yıllık yağışın bir günde düşmesi sel felaketine neden oldu. Bölge sular kalırken köprü, yol ve kasabalar yıkıldı. Sel felaketinden dolayı sadece Valensiya’daki ölü sayısı 215 olurken, Kastilya-La Mancha ve Endülüs bölgesindekilerle ülke genelinde selden hayatını kaybedenlerin toplam sayısı 223 olarak açıklandı.
Nedeni iklim krizi…
İklim krizi sonucunda artan sıcaklıklar suyu hızla buharlaştırarak kuraklığa sebep olurken aynı zamanda sıcak havanın daha fazla nemi tutmasını sağlıyor. Bu durum, Valencia’da yaşanan ani yağış gibi felaketle sonuçlanabilecek sağanak yağış olasılığını artıyor. Bilim insanları bölgede aşırı hava olaylarının iklim değişikliği nedeniyle arttığı uyarısında bulunuyor. Uzmanlar, Akdeniz’in ısınmasının suyun buharlaşmasını hızlandırdığını, bunun da şiddetli yağışları tetiklediğini söylüyor.
“Felaketi yönetemediler.” Biz bunu bir yerden hatırlıyoruz
Bu arada bölgede faaliyet gösteren 65 sivil toplum kuruluşunun (STK) çağrısıyla Valensiya ve Alicante kentlerinde düzenlenen gösterilerde, ‘Mazon istifa’ yazılı bir pankartın arkasında yürüyen kalabalık, sel felaketinde çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesinin sorumlusu olarak Valensiya özerk hükümeti başkanı Mazon’u gösterdi. Gösteriyi organize eden STK’lardan yapılan açıklamada, “Öfkeliyiz ama bu sessiz bir öfke ve bunu meydanlara taşımak istedik. Valensiya özerk hükümeti krizi yönetmekte beceriksiz oldu. Valensiyalıların hayatlarını yönetmeye layık değiller. Doğal bir felaketi yönetemediler. Ön alarmı vermekte geç kaldılar. Şimdi de temizlik, yardımların ulaştırılmasında beceriksizler. Bu durum yeniden yapılanmada da devam edecektir. O yüzden istifa etmeliler” denildi.
Akdeniz’de ve Türkiye’de bir hortum klimatolojisi oluştu.
Konu üzerine Türkiye’den de ses geldi. Duvar Gazetesi’inden Hazal Ocak’a açıklama yapan Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş’e göre ise, “Akdeniz havzasında hatta Türkiye’de son 20 yılda hortum sayılarında da ciddi bir artış var. İklim değişikliği nedeniyle hem Akdeniz’de hem de Türkiye’de bir hortum klimatolojisi de oluştu. Türkiye’de iklim değişikliğinin olumsuz etkileri şöyle özetlenebilir: Yüksek hava sıcaklıklarının süresinin, şiddetinin ve büyüklüğünün artacağını görüyoruz. Kış kuraklıklarının etkisi artabilir. Buharlaşma bir yandan artıyor. Toprak neminde de bir azalma eğilimi var. Yazları Türkiye’nin batı ve güney yarısında çok daha sıcak ve kurak, yağış olması durumda da aşırı yağışlar oluşabilecek iklimler bizi bekliyor. Toprak neminin azaldığı bir coğrafyada yangın iklimi de değişir. Yani büyük yangınların oluşumlarını sağlayan yangınlı hava oluşumu tiplerini daha fazla yaşamaya başladık.
